روستای گیلوان

روستای گیلوان از توابع بخش شاهرود شهرستان خلخال، در ‏۶۵‏ کیلومتری جنوب شرقی خلخال و ۴۵ کیلومتری رشت قرار دارد. ارتفاع این روستای کوهپایه‌ای از سطح دریا ۱۰۸۰ متر است و آب و هوای آن در زمستان‌ سرد و در تابستان‌ معتدل است.

از چشم‏‌اندازهای زیبای این روستا، رودخانه پرآب گیلوان، ارتفاعات پیرامون روستا، جنگل‏‌های انبوه و سرسبز به همراه هوای مه‌آلود، مراتع سرسبز و مزارع طلایی گندم می‌باشند. گندم مهم‌ترین محصولی است که در این روستا به عمل می‌آید. از دیگر محصولات زراعی این روستا می‌توان به توتون، ذرت، سیب‌زمینی، یونجه و لوبیا اشاره نمود. زردآلو، سیب، به و گلابی نیز از محصولات باغی این روستا می‌باشند.

روستای گیلوان دارای قدمت چندین هزار ساله است. در سال ۱۳۸۵ در جریان خاکبرداری از جاده ماسال- گیلوان، بقایای مربوط به اسکلت کشف شد. در کاوش‌هایی که صورت گرفت، در منطقه‌ای حدود ۱۰×۱۵ متر، ۱۵ اسکلت کشف شد. در کاوش‌های دیگری که در نزدیکی این روستا و جاده ارتباطی آن با روستای خانقاه (که در یک کیلومتری آن قرار دارد)، انجام شد ۴ گور باستانی متعلق به عصر مفرغ آشکار شدند.

قلعه خشتی یکی از جاذبه‌های روستای گیلوان می‌باشد که به دوران هخامنشیان تعلق دارد و در مساحتی حدود ۶ هکتار ساخته شده است اما متأسفانه به دلیل کاوش‌های غیراصلوی و عدم مراقبت‌های لازم، بخش‌های اصلی آن از بین رفته است. در پایین روستای گیلوان گورستانی وجود دارد که میرزا کوچک خان به مدت ۴۴ سال در آن مدفون بود. میرزا و یارانش پس از شکست نهضت به طرف کوه‌های گیلوان حرکت کردند ولی دچار بوران و طوفان گردیده و سرانجام زیر ضربات خردکننده سرما و برف در ۱۱ آذر ۱۳۰۰، از پای درآمد. در سال ۱۳۴۴، به درخواست نوه میرزا نبش قبر صورت گرفت.