جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

روستای سریزد

تاریخ بروزرسانی :
۲۴ دی ۱۳۹۶

پیشینه تاریخی
بررسی باستانشناسان از مطالعه سفال های به دست آمده نشان می دهد که این منطقه در دوره حکومت سلجوقیان، ایلخانیان و صفویان پر رونق ترین روزگار خود را طی کرده است. به عقیده کارشناسان و با توجه به آنچه در متون تاریخی آمده است، قبل از پیدایش شهر یزد کنونی، محوطه ای در نزدیکی روستای سریزد وجود داشته با نام فرافر یا فرافتر که پس از خشکسالی و جنگ با سپاه اسلام از رونق افتاده و از بین رفته است. سپس مردم آنجا، شهر خود را در یزد کنونی بنا می کنند. به احتمال زیاد روستاهای این منطقه، مانند هرفته و سریزد، باقی مانده آن آبادانی باشند. همچنین بقایای دروازه ای رفیع و بلند در روستای سریزد قرار دارد که در میان مردم به سردر شهر فرافر شهرت یافته است. در کتب تاریخی همچون جامع مفیدی و جامع جعفری در این باب آمده است: زمانی که لشگر اسلام به تعقیب یزدگرد که به طرف خراسان گریخته بود، می رفتند در بیابان طبس راه را گم کردند. پس از مشقت بسیار به فهرج رسیدند و در آن منزل ساختند و اهالی فهرج را به دین اسلام دعوت کردند. ایشان ۲ روز مهلت طلبیدند تا به اتفاق دوستان خود به خدمت آمده و مشرف شوند. به جهت مشورت به طلب مردم خویدک و فرافتر فرستاده و بعد از اجتماع، آن ۲ فرقه در جواب گفتند ما از دین خود دست باز نمی داریم و به این لشگر پریشان شبیخون می زنیم. سپس ۳ قریه به اتفاق یکدیگر به لشگر اسلام حمله کردند و بسیاری از صحابه و تابعین را به شهادت رساندند. بعد از این حرکت شنیع، خرابی در قریه فرافر راه یافته و به مرور خراب شد.

* معیشت و زندگی
روستای سریزد در گذشته بسیار آباد و پرجمعیت بوده است ولی به سبب خشکسالی های متعدد، ساکنان آن به شهرهای اطراف کوچ کرده اند. در حال حاضر این روستا حدود ۴۰۰ نفر جمعیت دارد که بیش از ۶۵ درصد آنها تحصیلکرده و باسواد هستند. ۴۵ درصد از فعالیت اقتصادی روستا بر پایه زراعت و باغداری است و دامداری اغلب به جهت مصارف داخلی و شخصی انجام می شود. بقیه افراد در بخش های صنعتی و خدماتی فعالیت می کنند و زنان روستا نیز به بافتن گلیم و قالی مشغول هستند. آب کافی، خاک مناسب و هوای مطلوب موجب بوجود آمدن باغ های میوه و زمین های زراعی گسترده ای در روستا شده است. از مهم ترین محصولات زراعی و باغداری می توان به گندم، جو، صیفی جات، انار، انجیر، توت و پسته اشاره کرد.

* جاذبه های گردشگری
می توان قابلیت های گردشگری روستای سریزد را در ۳ بخش عمده بیان کرد:
۱ـ جاذبه های فرهنگی
فرهنگ، آیین، آداب و رسوم و نحوه زندگی در هر شهر و روستاهای کشورمان با دیگری متفاوت است. بطور مثال برگزاری مراسم ایام محرم یا ازدواج در روستای سریزد با روستای ابیانه در کاشان و روستای پاوه در کرمانشاه متفاوت است و همین تفاوت ها موجب می شود فرهنگ نقاط مختلف برای ما جذاب باشد. در واقع جملگی یک عمل و هدف را با فرهنگ و رسوم بومی منطقه خود انجام می دهند. نحوه زندگی و معیشت در روستای سریزد، نحوه برگزاری مراسم با شکوه مذهبی در حسینیه ها، نوع و روش طبخ خوراک، داستان و افسانه های محلی و آداب و رسومی چون سادگی و قناعت مردم کویری، بی پیرایه بودن، دوستی و مهربانی و… از مهم ترین ویژگی ها و جاذبه های فرهنگی – اجتماعی این روستا می باشد ولی مراسم جوش دوره، شبیه سازی و نخل برداری در روز عاشورای حسینی جلوه ای خاص به آن می بخشد. روستای سریزد به دلیل خوش رویی، میهمان نوازی و مهربانی مردمش در منطقه به روستای دوستی معروف شده است.
۲ـ جاذبه های طبیعی
مردم نواحی کویری از گذشته برای تداوم سکونت در منطقه خود با طبیعت در حال ستیز بوده اند. نزدیکی به کوه مدوار و چشمه پر آب آن و همچنین وجود قنوات متعدد، تا حدودی موجب شده ساکنین روستای سریزد از این حیث آسوده باشند. آب چشمه فوق در دوران پرآبی همچون رودی از میان روستا می گذشته ولی اکنون اثری از آن نیست و قنات ها جای آن را گرفته اند که خود از جاذبه های طبیعی روستای سریزد به شمار می آید.
مجاورت با بیابان یزد – کرمان، یکی از قابلیت های دیگر روستا برای علاقه مندان به تجربه کویرپیمایی است و در فاصله اندکی از بیابان ها این گذرهای سرسبز و کوچه باغ های خنک با جوی آبی در میان چه گوارا جلوه می نماید. سکوت و خلوتِ شب و چراغانی چشم نواز ستاره ها بی تردید نشانه ای از عظمت و بزرگی خداوند در آسمان بی انتهای روستای سریزد است.
۳ـ جاذبه های معماری و تاریخی
اقلیم گرم و خشک در شهرهای کویری ایران موجب پدید آمدن گونه های مختلف معماری مسکونی با الگوهای متنوع شده است. بافت روستای سریزد از نظر معماری پیرو و تابع آب و هوای حاکم بر منطقه است. کوچه های باریک و پیچ در پیچ و خانه ها دارای دیوارهای قطور و بلند هستند. آب انبار، پایاب، و بادگیرها در سیمای روستا و اتاق های سه دری، پنج دری، فرم رخبام، بیرونی، اندرونی و حوضخانه در معماری مسکونی و خانه ها، نشان از معماری هوشمندانه کویری در روستای سریزد دارد. ابنیه و مجموعه های با ارزش معماری روستای سریزد را می توان به چند دسته فوق تقسیم کرد.
* آب انبارها
آب مصرفی جهت شرب و مصارف خانگی از آب انبارها تأمین می شود. در روستای سریزد ۶ آب انبار با فرم و الگوی متفاوت وجود دارد که برخی از آنها هنوز مورد استفاده قرار می گیرد.
* مجموعه های مذهبی
منظور از مجموعه های مذهبی حسینیه، تکیه و مساجد است. در روستای سریزد هر کدام از مراکز محلات و نقاط اصلی تجمع روستاییان دارای مسجد، حسینیه و میدان هستند. این اماکن به جز کارکرد مذهبی بخصوص در ایام محرم، در اغلب مواقع محلی برای جمع شدن و مشورت روستاییان جهت تصمیم گیری های مهم است.
* مجموعه خانه های تاریخی
همان طور که گفته شد، روستای سریزد از نظر تاریخی دارای قدمت بسیار زیادی است و در گذشته به صورت ارباب- رعیتی اداره می شده که در شکل گیری معماری خانه ها بی تأثیر نبوده است. بیش از نیمی از واحد های مسکونی روستا تاریخی است ولی نزدیک به ۲۵ خانه تاریخی دارای ارزش های معماری و فرهنگی است. در بیشتر خانه های قدیمی و متروکه روستای سریزد نشانه حیات و زندگی وجود دارد. اغلب این خانه ها دارای حیاط های جداگانه با ارائه و تزئینات زیبا و با شکوه هستند و بادگیر، حوضخانه و انواع اُرسی (پنجره های مشبک رنگی) در بیشتر آنها دیده می شود.
* مجموعه کاروانی
طبق مطالعات و پژوهش های صورت گرفته در حوزه راه های منطقه و با توجه به مطالب عنوان شده در سفرنامه ها، می توان گفت روستای سریزد یکی از ایستگاه های با اهمیت کاروانی در مسیر ری – کرمان بوده است. این راه باستانی از محله پایین در شمال روستا می گذشته و اکنون نزدیک به ۳ کیلومتر به سمت جنوب غربی تغییر مسیر داده است. در این مجموعه منحصر به فرد چاپارخانه، آب انبار، مسجد جامع، حسینیه و ۲کاروانسرا وجود دارد. البته تا چند سال پیش یک پایاب نیز در کنار کاروانسرای شاه عباسی وجود داشته که اکنون به دلیل خیابان کشی، زیر زمین مدفون شده است.
* قلعه سریزد
این بنا یکی از عظیم ترین و زیباترین قلعه های دفاعی در کویر مرکزی ایران است. به گفته صاحبنظران، هسته اولیه این قلعه مربوط به دوران ساسانی است و در دوره صفویه در ۳ طبقه مرمت و بازسازی شده است. عناصر تدافعی مانند دروازه، خندق، حصار و دیوارهای تو در تو، برج های مراقبتی و تیرکش در آن به خوبی مشاهده می شود. اتاق جهت اسکان موقت، انبار های آذوقه و محل نگهداری دام از مهم ترین فضاهای موجود در قلعه سریزد است. در ورودی قلعه بر روی خندق پل متحرکی نصب شده بوده که هنگام شب، به کمک طناب و قرقره بلند می شده و در پشت دروازه قرار می گرفته است. این قلعه با توجه به سابقه تاریخی، فضاهای متنوع و بافت پیرامونش مکان مناسبی برای ساختن فیلم های تاریخی است.
متأسفانه با وجود جاذبه های بی نظیر طبیعی، تاریخی و معماری، کمتر از ۵ درصد از گردشگران بی شمار داخلی و خارجی که سالانه از شهر یزد بازدید می کنند، به دیدن روستای سریزد می آیند. همواره خشت های پیر و خسته روستای دوستی در انتظار نفس های تازه و نگاه های پر انرژی بازدید کنندگان خواهد بود.

روستای سریزد روستای سریزد

روستای سریزد1 روستای سریزد

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 1 میانگین: 5]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تخت جمشید روستای کندوان زیبایی های گیلان سد شاه عباسی طبس اماکن دیدنی یزد