خانه فروغ الملک (موزه هنر مشکین فام ) در سال ۱۳۱۰ (اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول) توسط فروغ الملک قوامی (داماد قوام بزرگ) در زمینی به مساحت ۱۰۲۰ متر مربع در محور سنگ سیاه و در جوار بقعه بی بی دختران احداث گردید. موزه هنرهای تجسمی یا هنرهای معاصر شیراز در خانه فروغ الملک داماد قوام بزرگ دایر است.خانه فروغ الملک با قدمتی که به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول بازمی‌گردد، امروزه یکی از جاهای دیدنی شیراز به شمار می‌رود. این اثر در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۴۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معماری بنا
این بنا جهت استفاده مسکونی ساخته شده و شامل پاسدارخانه،آشپزخانه ،اسطبل ، حمام و دو باب منزل مسکونی (مهمان سرای فدک فعلی و خانه فروغ الملک )می باشد که خانه فروغ الملک در سه طبقه و شامل زیر زمین طبقه همکف و طبقه اول است که دارای دو بخش بیرونی و اندرونی با دو حیاط جداگانه، عمارت شاه نشین ، حوضخانه ، حمام ، آشپزخانه و … است . در دو قسمت شمال و جنوب دو اتاق پنج دری دارد . در ضلع شمال غربی سالن اصلی ساختمان به نام شاه نشین قرار دارد که دارای پنجره های گره کاری است . این شاه نشین به وسیله حوضخانه ای هشت ضلعی به قسمت اندرونی متصل میشود.هنر نقاشی روی سقفها یادآور هنر دوره زندیه است.
ساختار و تزیینات بنا
اسکلت و ساختار اصلی بنا در پی سنگ با ملات گچ ، دیوارها آجر با ملات گچ و خاک و در سقف تیرهای چوبی با پوشش گل و خاک و کاه گل می باشد.تزیینات این بنا شامل تزیینات آجری ، تزیینات کاشی کاری ، نقاشی های سقف و نقوش بر روی سنگ ها به صورت حجاری شده می باشد.
مرمت این بنا در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان عمران و بهسازی شهری شروع شد که شامل تعویض سقف ها ، مرمت کلیه آجرکاری های نما ، تعویض در و پنجره های چوبی ، کاشی کاری حوض ها و مرمت سقف حوض خانه می باشد.از سال ۱۳۲۷ تا اواسط دهه ۵۰ با نام دبستان فروغ الملک مورد مورد استفاده آموزش وپرورش قرار گرفته است . این بنا از سال ۱۳۸۱ پس از مرمت و بازسازی در اختیار آقای حسن مشکین فام قرار گرفت و کاربری آن به موزه هنر معاصر فارس تغییر یافت.
موزه مشکین فام
اشیاء موجود در موزه شامل صدها قطعه از هنری است که طی بیش از نیم قرن توسط ایشان تهیه و گردآوری شد و شامل دو بخش عمده آثار هنری خانواده مشکین فام و آثار هنرمندان معاصر فارس می باشد که بر حسب نوع اثرهنری و یا تکنیک و دوره آفرینش در قالب بخش هایی با آثار حجاری و نقش برجسته ، خوشنویسی ، نقاشی ، عکاسی ، هنرهای تجسمی و … تقسیم بندی گردید و به نمایش گذاشته شده است.
آثار هنری موزه:
اشیای موجود در موزه شامل صدها قطعه اثر هنری است که طی بیش از نیم قرن با تلاش و سرمایه خانواده مشکینفام با عشق و علاقه تهیه و گردآوری شده و شامل دو بخش عمده:
الف) آثار هنری خانواده مشکین فام،
ب) آثار هنرمندان معاصر فارس است. آثار موجود برحسب نوع اثر، تکنیک یا زمان خلق اثر در قالب بخشهای مجزا تقسیم شده و در معرض نمایش قرار گرفته است.
بخش آثار حجاری و نقش برجسته:
در این قسمت کارهای استاد حاج حبیب مشکین فام (۱۳۸۰ _ ۱۲۹۴) بر روی سنگهای مختلف از جمله مرمر قرار دارد که شامل نقوش گل، حیوان، متون اسلامی ازجمله آیات قرآن است که به دو شیوه «گود» و «برجسته» طراحی، خوشنویسی و کنده کاری شده است.
بخش خوشنویسی:
این بخش شامل سه قسمت متفاوت اما به هم پیوسته است:
– آثار خوشنویسی استاد حبیب مشکین فام.
– آثار خوشنویسی محفل هنری حاج حبیب مشکین فام.
– آثار اساتید بزرگ خوشنویسی فارس و ایران.
بخش نقاشی:
نقاشیهای موزه هنر مشکین فام شامل مجموعه بسیار نفیس و متنوعی از آثار هنرمندان معاصر فارس است. در این بخش آثار ۳۰ هنرمند که معرف سه نسل از نقاشان معاصر فارس هستند، به نمایش درآمده است. این هنرمندان عبارتند از: حسام ابریشمی، بیژن بهادری کشکولی، علیاصغر تجویدی، خلیل توللی، قاسم حقیقی، بهرام خائف، بهنام خاوران، بهرام دبیری، عباس دریسی، مهدی رضاییان، کاظم رضاییان، قاسم روزخوش، حسن زارع، غلامحسین صابر، علیرضا ظریف، علیرضا عطروش، احمد علامه دهر، سعید غلامی، جمشید کریمی، شهرام کریمی، محمدرضا کشاورزی، امید مشکسار، حسن مشکین فام، منوچهر معتبر، حسین میرزایی، مهرزاد نژند، حمیدرضا هیربد و غلام یونسی.
آثار حجمی و مجسمه های هدایتالله یوسفی نیز در این بخش قرار دارند.
کتابخانه:
کتابخانه موزه شامل صدها جلد کتاب و مجلههای تخصصی است. بریده جراید در زمینه فعالیتهای هنری، صدها کارت، بروشور. پوستر و کاتالوگ مربوط به رویدادهای هنری، آرشیو نوار، فیلم و سیدی شامل مصاحبه هایی با هنرمندان برجسته فارس و ایران. فیلم گزارش نمایشگاهها و رویدادهای هنری، نشستها و جلسات هنری و ادبی. فیلم زندگی و آثار هنرمندان بزرگ جهان، موزهها و مراکز مهم هنری جهان.
دفتر مطالعات هنرهای تجسمی:
شامل شناخت هرچه بیشتر هنرمندان و آثار هنری گذشته و حال، تهیه گزارش، تهیه عکس، فیلم و نوار از هنرمندان و آثار آنها. تهیه جزوه و کاتالوگ برای استفاده علاقه مندان و هنرمندان، چاپ و انتشار آثار هنرمندان فارس به صورت کاتالوگ، کارت، بروشور، آلبوم و پوستر. ایجاد ارتباط با مراکز هنری داخل و خارج از کشور.
اتاق قدیمی:
در اتاق قدیمی فضای یک اتاق قدیمی همراه با مبلها، میز، بخاری، صندوقچه، ویترین، بشقابهای چینی قدیمی، جعبههای منبتکاری شده گلدانها و…مربوط به خانواده مشکین فام.
فروشگاه:
در فروشگاه تولیدات هنری موزه شامل آثار هنرمندان فارس، ازجمله تابلو، کتاب، آلبوم، نوار، کارتپستال، پوستر، آثار حجمی و سایر تألیفات به فروش میرسد.
گردآوری چنین مجموعه نفیس و کمیابی طی بیش از پنجاه سال بیانگر چیزی جز عشق به یادگارها، شخصیتها و آثار فرهنگی و هنری این سرزمین نیست. مجموعه حاضر، از نظر تعدد و تنوع بخشهای مربوط به یک دوره از تاریخ هنر معاصر بخشی از سرزمین ما، کمنظیر و حتی بینظیر است. این موزه و محتویات آن بیشک میتواند پایه و اساس یک موزه واقعی، کمنظیر و درخور برای شهر شیراز و استان فارس باشد. این یک سرمایه ملی است. آرشیو ماندگار و ارزشمند موزه مشکینفام برای نسلهای آینده به ودیعه خواهد ماند.
نحوه دسترسی
آدرس :شیراز، محله سنگ سیاه، پشت امامزاده بی بی دختران
نظر کاربران :
هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.