باغ دلگشا در جبهه شمال شرقی و در سمت جنوب تنگ آب خان و در بستری کوهستانی واقع شده است. قرار گرفتن این باغ در کنار قناتی موسوم به ماریز سعدی و واقع شدن در محدوده قلعه ای موسوم به کهندژ است. باغ دلگشا یکی از باغ های تاریخی شیراز است که در نزدیکی آرامگاه سعدی واقع شده است. سابقه آبادانی و رونق باغ دلگشا به دوران پیش از اسلام و به دوره حکومت ساسانیان نسبت داده شده است. باغ دلگشا در دوره صفویه نیز از باغ های مهم و تفریحی شیراز بود. به طوری که در تصاویر به جا مانده از جهانگردان اروپایی به این باغ اشاره های فراوان شده است. این باغ که ۵/۷ هکتار مساحت دارد، هم اکنون از گردشگاه های دیدنی شیراز است.
برای آشنایی بیشتر با شیراز پیشنهاد می کنیم به صفحه جاهای دیدنی شیراز مراجعه بفرمایید.
تاریخچه باغ دلگشا
در دوره تسلط تیمور گورکانی از غایت آبادانی برخوردار بوده است ،که تیمور پس از دیدن آن، در سمرقند باغی به همین نام بنا کرد. باغ دلگشا در دوره ی صفویه نیز بسیار مشهور و در دوره افشاریه نیز همچنان آباد بوده است. این باغ در فاصله ی دوره نادرشاه تا سلسله زندیه آسیب های فراوانی دید که در زمان کریمخان زند دوباره احیا شد.
عمارت باغ دلگشا شیراز در حدود نیم قرن پیش در اختیار دختر قوام الملوک و همسرش ناظم الملک بود. هم اکنون این باغ تاریخی در اختیار و تملک دولت است. باغچه ای در سمت شمالی باغ دلگشا شیراز قرار دارد که به باغ طاووس شهرت داشته و فاقد عمارت بوده و دارای درختان سرو ، کاج و نخل می باشد که در لابه لای آنها درختان نارنج قرار گرفته است.د ر زمانی که تیمور گروکانی در شهر شیراز حکومت داشت، پس از اینکه باغ دلگشا را مشاهده کرد دستور به ساختن این باغ را از روی پلانی که توسط معماران تهیه شده بود، در سمرقند داد.
معماری بنا
در مقابل عمارت، حوض سنگی بزرگی وجود دارد. عمارت این ساختمان به صورت یک تالار با چهار شاه نشین به سبک معماری کاخ های ساسانی بیشاپور ساخته شده که دارای سه طبقه و ایوانی با دو ستون است. که از معماری زندیه بوده و همچنین دارای آیینه کاری هایی به همراه نقاشی هایی از رنگ روغن با سقف هایی از چوب و گچ بری هایی تزیین شده با نقوش گل و بته است. در اطراف سقف ایوان بر روی گچ، اشعاری از شوریده به خط نستعلیق نوشته شده که در نوع خود بی نظیر می نماید. اولین کلاه فرنگی در ایران نیز در این باغ به ثبت رسیده است.
بیشتر درختان آن را مرکبات مخصوصاً نارنج و پرتقال تشکیل می‌دهند. عمارت این باغ نیز به شکل سه طبقه با دو ورودی در دو طرف و ایوانی در طبقه میانی که مشرف به استخر مقابل عمارت است. خبر از روزگار شکوه و عظمت باغ می‌دهد. طی چند سال گذشته این بنا چندین بار دستخوش حریق شده و به شکل مخروبه درآمده است. باغ دلگشا که در فهرست آثار ملی با شماره ۹۱۲ به ثبت رسیده‌است.
نحوه دسترسی به باغ دلگشا
آدرس : شیراز مجاورت آرامگاه سعدی
نظر کاربران :
باغی بزرگ و زیبا با چشم انداز زیبایی از کوه نزدیک آن . با درختان نارنج فراوان . بنظر من از باغ جهان نما قشنگ تر بود . موزه جالبی از رادیوهای قدیمی هم در ساختمان میان باغ هست
یکی از باغای قدیمی و باصفای شیراز هست که تابستون عصرا جای سوزن انداختن هم نداره
باغی زیباست که صبح زود تعداد زیادی از مردم جهت نرمش وپیاده روی دراین پارک فعالیت دارند