آرامگاه اوحدی مراغه ای یکی از جاهای دیدنی مراغه که محل دفن رکن الدین ابوالحسن مراغی مشهور به اوحدی مراغه ای است، عارف و شاعر پارسی گوی نامدار دوره ایلخانی، صاحب مثنوی معروف جام جم است در میان باغ سرسبزی که از مکان های دیدنی مراغه است، واقع گردیده است. شیخ رکن الدین اوحدی مراغه ای فرزند حسین اصفهانی در حدود سال ۶۷۰ ه. ق. در مراغه متولد شد. از جوانی انسانی عارف و وارسته بود و در علوم دینی و عرفانی به درجه کمال رسید. ابتدا صافی تخلص می کرد (همنام رودخانه مراغه ) ولی بعدها تخلص خود را از نام استاد و مراد خویش؛ اوحدالدین کرمانی که از بزرگترین عرفای زمان خود بود گرفت.
رکن الدین اوحدی
مقبره رکن‌الدین اوحدی، محل دفن رکن‌الدین ابوالحسن مراغی مشهور به اوحدی مراغه‌ای، عارف و شاعر پارسی‌گوی مشهور دوره ایلخانی است که مثنوی معروف جام جم به او تعلق دارد. این آرامگاه در میان باغی سرسبز و زیبا قرار گرفته که بدون شک سبب دلنشین‌شدن فضا و چشم‌انداز آن شده است.
مقبره رکن‌الدین اوحدی در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی توسط کمیته‌ای به نام تجدید بنای مقبره اوحدی (جمعی از معماران) مورد بازسازی قرار گرفت. در وسط باغ، گنبد زیبایی از بتن به‌جای آرامگاه قبلی ساخته و سنگ مقبره قبلی به موزه کنار آرامگاه منتقل شد. در حال حاضر مکان مقبره در وسط باغ خودنمایی می‌کند.
آرامگاه اوحدی مراغه‌ای در اجرای ماده یک از قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و نظام اجرایی آن، در ۳۰ بهمن سال ۱۳۸۶ هجری شمسی با شماره ۲۱۰۸۰ ثبت ملی شد. در جوار این آرامگاه، مقبره دیگری متعلق به پیری به نام سرخوش بیگ وجود دارد که هم‌زمان با اوحدی می‌زیست.
معماری آرامگاه اوحدی مراغه
مقبره اوحدی و موزه آن، سازه‌ای مدرن و بتنی دارد که در فاصله سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷ هجری شمسی به‌وسیله انجمن آثار ملی ایران روی مزار این شاعر شهیر قرن هفتم و هشتم هجری قمری قرار داده شده است. مقبره رکن‌الدین شکلی مربعی دارد و روی یک سکو قرار دارد. سطح مقبره حدود سه پله از سطح باغ بالاتر است و کف آن سنگ‌فرش دارد. محوطه باغ نیز با بلوک‌های سیمانی فرش شده است.
موزه ایلخانیان مراغه
موزه ایلخانیان مراغه در کنار مقبره شیخ اوحدی مراغه‌ای و در محوطه آرامگاه واقع شده است. ساختمان موزه مراغه در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی هم‌زمان با تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور به موزه مقدماتی مراغه تبدیل شد. مسئولان در سال ۱۳۷۵ هجری شمسی جهت هدفمندی آثار و به‌لحاظ اهمیت نقشی که این شهر در دوره ایلخانی داشت، این محل را به‌عنوان موزه تخصصی ایلخانیان مراغه افتتاح کردند. موزه ایلخانیان مراغه آثار ارزشمندی از انواع سفال و کاشی، مجموعه کاملی از سکه‌های ایلخانیان و انواع اشیای شیشه‌ای، فلزی و تعدادی نسخ خطی را در خود جای داده است.
علاوه بر آثار منحصربه‌فرد دوره ایلخانی، در سالن دیگر موزه آثاری از پیش از میلاد و دوران ساسانی، اشکانی و همچنین دوران اسلامی مانند صفویه به چشم می‌خورد. کتیبه‌ها و ستون مسجد عهد تیموری شیخ بابا، گلوله توپ افشاریه، آثاری از رصدخانه مراغه و گنبد تاریخی مراغه، مجسمه مادر از دوران پیش از تاریخ، سکه‌های ساسانی و آثار مفرغی اشکانی از جمله باارزش‌ترین آثار این سالن هستند.
مجموعه سكه
سكه‌های موزه ایلخانی مراغه از كامل‌ترين مجموعه مسكوكات دوره ايلخانی كشور محسوب می‌شوند. سكه‌های طلا برای اهداف ويژه، روزهای عيد و جشن‌ها ضرب می‌شدند و سكه‌های مسی برای معاملات روزمره رواج داشتند كه مراغه، تبريز و سلطانيه از مراكز مهم ضرابخانه‌های حكومتی بودند.
تنوع نقوش سکه‌ها در دوره ایلخانی معرف فرهنگ و تمدن آن عصر بوده و نقوش و مظاهر آیینی ادیان و فرقه‌های مختلف روی آن‌ها، نشانگر تفکر مذهبی مغولان است. بر سکه‌های ایلخانی متونی از آیات قرآنی، لااله‌الاالله، محمد رسول الله، نام خلفای راشدین و در دوره‌ای کوتاه، متن علی ولی الله و نام دوازده امام به خط کوفی و نسخ نقش شده است.
در سمت راست بخش سکه‌ها، قسمت کتابت قرار دارد. در این بخش نمونه‌هایی از قرآن دیده می‌شود که برای اولین بار ترجمه آن‌ها رایج شده بود. این قرآن‌ها روی کاغذهای وارداتی کشور چین نوشته شدند و تزیینات زرنگار داشتند.
مجموعه سفال
هنر سفالگری دوره ايلخانی را می‌توان عصر طلايی سفالگری دوره اسلامی ناميد. از خصوصيات بارز سفالينه اين دوره، تنوع ساخت سفال با تكنيک‌های مختلف سفالگری و تنوع تزيينات آن‌ها است. تزیینات سفال‌ها شامل انواع نقوش هندسی، نقوش گیاهی از برگ‌های متراكم اسلیمی و طوماری، نقوش حیوانی مثل غزال دونده، ماهی، اردک و پرنده. نقوش انسانی از مجالس رقص، نوازندگی، شكار و كتیبه‌هایی از اشعار فارسی، ضرب‌المثل‌ها، دعاهای معروف و نقوش تركیبی است.
از جمله نمونه‌های شاخص این قسمت می‌توان به آثار لعاب‌دار شفاف اشاره کرد که دارای نقوشی چون حیوانی با سر انسان و اعضای چند حیوان بودند. نقشی که از نمادهای پیش از اسلام به حساب می‌آمد و در دوره ایلخانی استفاده می‌شد.
بخش شيشه
هنر شيشه‌گری در دوره ايلخانی به‌علت فرار شيشه‌گران به كشورهای مصر و سوريه از رونق افتاد. شيشه‌های موزه مراغه از نمونه‌های نادر آن عصر هستند كه تزيينات مختلفی دارند.
بخش فلز
در بخش فلز موزه ایلخانیان مراغه نمونه‌های ارزشمندی از هنر فلزكاری دوره ايلخانی شامل انواع ظروف فلزی، پيه‌سوزهای مفرغی و شمعدان‌های برنزی وجود دارد .كه به روش‌های ريخته‌گری، قلم‌زنی و طلاكوبی ساخته شده‌اند. در تزيينات اين آثار استواری و استحكام با پای قوی حيوانات و صعود و روشنايی با شكل پرندگان نشان داده شده است.
اوحدالدین بن حسین اصفهانی در حدود ۶۷۳ هجری قمری در مراغه به دنیا آمد. از آنجا که تولد و وفات اوحدی در مراغه بود، به مراغه‌ای شهرت یافت. رکن‌الدین اوحدی مراغه‌ای، عارف و شاعر پارسی‌گوی ایرانی بود که در قرن هفتم و هشتم هجری زندگی می‌کرد. رکن‌الدین علاقه زیادی به تصوف و عرفان داشت. از پیروان ابوحامد اوحدالدین احمد کرمانی بود و تخلص خود را از نام وی گرفت. اوحدی هم‌عصر ایلخان مغول، سلطان ابوسعید بود و آرامگاهش در شهر مراغه قرار دارد.
درباره مذهب اوحدی نظرهای متفاوتی مطرح شده است . دراین‌باره نظر مشخصی وجود ندارد که بتوان به آن استناد کرد. تنها در دیوان وی می‌توان اشاراتی مربوط به امامان شیعه را یافت. سعید نفیسی نیز با اشاره وی به خلفای راشدین در اشعارش، او را سنی شافعی مذهب معرفی کرده است.
علاوه بر این، اوحدی شاعر بود و از وی اشعار و آثار بسیاری بر جای مانده است. از آثار وی می‌توان به جام جم اشاره کرد که شامل مثنوی‌هایش است. منطق العشاق که شامل نامه‌های عاشقانه او می‌شود و دیوان، از آثار دیگر او به حساب می‌آیند.
نحوه دسترسی به آرامگاه اوحدی
آدرس : استان آذربایجان شرقی، مراغه، خیابان دانشسرا (شهید مصطفی خمینی)، روبه‌روی بیمارستان سینا
نظر کاربران :
طراحي بناش ساده ولي زيبا و جذاب و ديدني هست البته اثار ديدني هم داره كه در موزه ها است