آتشکده قمپ

از آثار دوران ساسانی فسا است که در ۲۰ کیلومتری شمال آن واقع شده است. احداث بنای آن را به پارس پسر طهمورث نسبت می­دهند و احتمالاً آتشکده و بناهایی در آنجا وجود داشته که هم اینک قسمتی از بقایای سنگ چین آن در کنار آبگیری زیبا دیده می­شود.این اثر در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۱۵ با شمارهٔ ثبت ۲۶۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در بیست کیلومتری شمال فسا در کنار دریاچه کوچکی آثاری از دوره ساسانیان بر جا مانده است که در میان آنها یک آتشکده نیز دیده میشود که سقف آن ریخته است. در شمال فسا برکه ای کوچک وجود دارد که در لهجه محلی، قمپ خوانده می شود . اهالی محل این آتشکده را به نام قربانگاه می شناسند و آنرا به طهمورث پادشاه پیشدادیان نسبت می دهند. در کنار آتشکده آثار متفرقه ای از یک شهر ساسانی دیده میشود، از جمله سنگ سلمان که دروازه ورودی یک بنا بوده است. مصالح این کاخ ساروج و سنگ لاشه می باشد که با روکشی از گچ پوشیده شده است.

در سمت چپ غمپ و درست آن طرف جاده، سنگی چهارگوش و یکپارچه به بلندای تقریبی دوگز استوار و محکم ایستاده و خود را از حوادث بی شمار روزگار مصون و محفوظ نگه داشته است. روی یکی از سطوح آن دایره ای حجاری کرده اند که از نقوش دورن آن چیزی بر جای نمانده است. در راس آن گودال کوچکی است که احتمالاً آتشگاه این آتشکده بوده است. این سنگ متعلق به آتشکده دوره ساسانیان است که پاره ای از زردتشتیان پارس در اینجا سکونت داشته و آیین های مذهبی خود را به انجام می رسانده اند. آثاری که در تپه های اطراف به جا مانده و همچنین سنگ نوشته های به دست آمده، گواه این مدعاست. در ختان «مورد MURD» که یکی از انواع درختان مورد تقدس زردتشتیان است در سراسر منطقه دیده می شود و با این که در دل زمین های کشاورزی دهقانان قرار دارد ولی کندن و از ریشه درآوردن آنها را جایز نمی دانند. مجموعه غمپ و آتشکده ساسانی تنگ کرم (تنگ کرم یکی از روستاهای نزدیک به آتشکده است) یادآور آتشکده با عظمت فیروزآباد پارس است.