گردشگری رویداد محور، محرک توسعە روستاهای کردستان

سنندج – ایرنا – کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند می توان با توسعە گردشگری رویداد محور، موتور محرک توسعە روستاهای استان کردستان بویژە در منطقە اورامان را بە حرکت در آورد.
بە گزارش ایرنا، اورامان یا هورامان، منطقە ای گردشگری با پتانسیل های تاریخی، طبیعی و فرهنگی است که در حوزه استحفاظی سه شهرستان کامیاران، سنندج و سروآباد قرار گرفته است و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با همکاری دستگاەها و نهادهای دیگر در تکاپوی توسعە صنعت توریسم در این منطقە با تدوین برنامە های مختلف است.
این منطقه در کنار داشتن پتانسیل های تاریخی و طبیعی دارای ظرفیت فرهنگی و اجتماعی مختص خود است که در ایام سال، آیین های متعددی در آنها برگزار می شود که از جمله آن می توان به جشن های نوروزی اشاره کرد.
علاوه بر آن هر کدام از روستاهای منطقه اورامان دارای آیین های مختص خود هستند که می توان با تمرکز بر آنها در کنار ایجاد زیرساخت های گردشگری از جمله راه های دسترسی، مراکز اقامتی و حفظ بافت معماری روستا، به سمت توسعه پایدار آنها را هدایت کرد.
پایگاه منظر فرهنگی تاریخی اورامان که زیر نظر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فعالیت می کند روز دوشنبه برای معرفی روستاهای اورامان اردویی رسانه ای با حضور خبرنگاران و مسئولان استان کردستان در منطقه ژاورود برگزار کرد و در آن سه روستای ثبت شده در فهرست آثار ملی شیان، حلوان و تخته از توابع شهرستان سنندج مورد بازدید قرار گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان در این اردوی رسانه ای با بیان اینکه می توان فعالیت های گسترده ای با محوریت اورامان در کردستان انجام داد، گفت: برگزاری و معرفی جشن ها و آیین های سنتی این منطقه به عنوان گردشگری رویداد محور می تواند نقطه عطف این فعالیت ها باشد.
سید محسن علوی اظهار کرد: در نوروز امسال برگزاری برنامه های رویداد محور در روستاهای پالنگان، تنگی سر و حتی شهر سنندج نشان داد می توان برای جذب گردشگر در کردستان بر روی این برنامه ها متمرکز شد.
وی افزود: کردستان در روستاهای خود آیین های مختلفی دارد که این رویدادها گنجینه بسیار بزرگی برای اجرای برنامه جذب گردشگر در کنار ایجاد زیرساخت های گردشگری با کمک بخش دولتی و خصوصی است.
به گفته وی، با حمایت های استاندار و مجموعه مدیران اجرایی استان در سال جاری شاهد جشن های نوروزی با حضور چند هزار نفری مردم و گردشگران بودیم که باعث شد کردستان نه تنها در کشور بلکه در منطقه معرفی شود.
علوی تاکید کرد: اجرای برنامه های رویداد محور در چند سال گذشته سیاست اصلی میراث فرهنگی و گردشگری است و توجه به این موضوع باعث افزایش حضور گردشگران شده است.
وی یادآور شد: در سال جاری بدنبال آن هستیم با برنامه ریزی درست و منطقی حداکثر استفاده از این ظرفیت ها را برده تا از لحاظ جذب گردشگر، توسعه اقتصادی و نهایت بهبود معیشت مردم بویژه در روستاهای هدف گردشگری گام برداریم.
وی گفت: علاوه بر اجرای برنامه های رویداد محور حرکت به سمت ارائه صنایع دستی هنرمندان استان با ویژگی های بازار پسندی از دیگر برنامه های این اداره کل در سال جاری است.
علوی اضافه کرد: در این خصوص دوره های بازاریابی، بسته بندی، فعالیت های خلاقانه و شناسایی سلیقه مشتریان طی سال گذشته اجرا شد و امسال نیز در دستور کار قرار گرفته است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان با بیان اینکه این استان در عملکرد سال گذشته رتبه اول ارزیابی را در کشور کسب کرده است، افزود: ثبت جهانی مریوان به عنوان شهر کلاش، برگزاری چند همایش علمی باستان شناسی در مریوان، دیواندره، سقز و اورمان و انجام کاوش های باستان شناسی در اورمان از جمله موارد تاثیر گذار در کسب این رتبه است.
وی تاکید کرد: در سال گذشته این اداره کل با استفاده از توان بخش خصوصی در زمینه استارت آپ گردشگری ورود پیدا کرد و امسال نیز برنامه های این استارت آپ ها را اجرایی می کند.
علوی یادآور شد: همچنین در سال ۹۶ حدود ۱۲ هزار متر مربع زمین برای احداث موزه مردم شناسی بیجار تملک شده است و عملیات اجرایی ساخت این موزه در سال جاری آغاز می شود.
فرماندار سنندج نیز در این اردوی رسانه ای با اشاره به اینکه ثبت جهانی اورامان از دو سال گذشته آغاز شده که برخی روستاهای این منطقه در سنندج قرار دارد، گفت: مدیریت شهرستان اجرای طرح های عمرانی این روستاها را بر اساس پرونده ثبتی آنها اجرا می کند.
محمدابراهیم زارعی اظهار کرد: در خصوص اجرای برنامه های رویداد محور برای ارتقای پتانسیل های گردشگری روستاها نیز تمام تلاش خود در راستای ارتقای سطح گردشگر پذیری روستاها انجام می دهیم.
وی به اجرای طرح های نیمه تمام روستایی در روستاهای هدف گردشگری شهرستان نیز اشاره کرد و افزود: در این منطقه به علت شرایط جغرافیایی و محدویت اراضی مردم همکاری لازم را برای اجرای موفق طرح ها با دستگاه های اجرایی دارند.
زارعی اضافه کرد: معتقدیم کردستان و سنندج با داشتن مناطق بکر طبیعی فرهنگی، آیین های غنی و گردشگری ظرفیت ویژه ای برای توسعه دارد که با توسعه صنعت گردشگی طبیعی، فرهنگی و تاریخی می توان تاثیر دو چندانی در ارتقای توان اقتصادی مردم ایجاد کرد.
فرماندار سنندج تغییر شکل معماری روستاهای تاریخی را با استفاده از مصالح جدید معضلی برای گردشگری کردستان اعلام کرد و گفت: گذشتگان از مصالح سنتی و طبیعی در ساختمان های خود استفاده کرده اند که به صورت کامل با طبیعت همحوانی دارد اما اکنون برخی مردم روستاها بدون هیچ بنیه علمی از مصالح خارج از طبیعت این منطقه استفاده می کنند.
زارعی اظهار کرد: استفاده از مصالح غیر بومی باعث تخریب معماری روستاها و محیط زیست و طبیعت می شود و از بین بردن منظر طبیعی اورامان را در پی دارد.
به گفته وی، مقصر اصلی این تخریب مردم و مسئولان هستند و لازم است برای جلوگیری از این وضعیت، رسانه ها و مسئولان با آموزش، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به مردم در این مسیر گام بردارند و مردم نیز برای حفظ فرهنگ و ظرفیت های گردشگری منطقه خود تلاش بسزایی داشته باشند.
زارعی به اهتمام دستگاه های اجرای برای تکمیل طرح های نمیه تمام روستایی اشاره کرد و گفت: امسال ادامه عملیات آسفالت راه روستاهای گردشگری شیان، تخته و حلوان در سال جاری که به علت کمبود اعتبارات ناتمام مانده است، از سر گفته می شود.
مدیر پایگاه منظر فرهنگی – تاریخی اورامان نیز در این تور رسانه ای با بیان اینکه این پایگاه فعالیت خود را ۲ سال قبل همزمان با آغاز اقدامات ثبت جهانی اورامان آغاز کرد، گفت: در این مدت تمام فعالیت ها به سمت تمرکزدایی مدیریتی به تمامی روستاها، اجرای برنامه های مطالعاتی و ثبت آثار و روستاها در فهرست آثار ملی معطوف شده است.
پویا طالب‌نیا اظهار کرد: برنامه مطالعاتی با در نظر گرفتن پرونده ثبت جهانی در حوزه های تاریخی، باستان شناسی، معماری، فرهنگی و مدیریتی منطقه انجام شده است.
وی افزود: همچنین در راستا مدیریت منطقه اورامان مطالعات GIS آغاز شده و تاکنون اطلاعات تکمیلی هشت هزار و ۱۵ بنای ۲۱ روستا این منطقه در بانک اطلاعاتی با هدف سهولت در نگهداری مناطق بکر به ثبت رسیده است.
وی نقشه برداری بافت ۱۰ روستا با جدید روش موجود در ایران با همکاری دانشگاه خواجه نصیر، شناسایی ۳۲۰ محوطه تاریخی، ثبت ۱۳ روستا در فهرست آثار ملی و فعال شدن ۸۰ پژوهشگر در این منطقه را از دیگر برنامه های اجرا شده توسط این پایگاه است.
وی با بیان اینکه مطالعات مردم شناسی اورامان که به صورت اصولی انجام شده و اطلاعات مربوط به معیشت، فرهنگ غذایی، آداب و سنن این منطقه استخراج شده و برنامه ریزی برای اجرای جشن های رویداد محور در روستاهای این منطقه نیز در حال انجام است.
به گزارش ایرنا، هورامان نام منطقه ای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم بسیار خاص است که بخش هایی از شهرستان های سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستان های پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل می شود.
منطقه هورامان در استان کردستان داری یک شهر (اورامان تخت) و ۷۳ روستا است که تاکنون ۱۳ روستای این منطقه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و پرونده ثبتی ۲۲ روستا نیز در حال پیگیری است.
واژه هورامان یا اورامان از ۲ بخش هورا به معنی اهورا و مان به معنای خانه، جایگاه و سرزمین تشکیل شده و در واقع به معنای سرزمین اهورایی و جایگاه اهورا مزدا است.
همچنین واژه هور در کتاب معروف اوستای زرتشت به معنی خورشید آمده است و هورامان جایگاه خورشید نیز معنی می‌دهد، به اعتقاد مردم، هورامان زمانی شهر بزرگی بود و مرکزیت خاصی داشت و به همین دلیل از آن به عنوان تخت یا مرکز حکومت ناحیه هورامان نیز یاد می‌کنند.
استان کردستان دارای یک هزار و ۵۱۹ اثر تاریخی شناسایی شده شامل آثار باستانی، غارهای طبیعی، درختان کهنسال، میراث منقول، قنات و مکان های طبیعی است که ۸۲۸ مورد از این تعداد شامل ۷۶۳ اثر تاریخی، هشت مورد میراث طبیعی، ۴۹ مورد میراث معنوی و هشت مورد میراث منقول است.

منبع: ایرنا