جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

مسجد نو شیراز (بزرگترین مسجد ایران )

تاریخ بروزرسانی :
۱۱ دی ۱۴۰۰

مسجد نو شیراز (بزرگترین مسجد ایران ) در کنار فلکه مقابل امامزاده شاهچراغ واقع گردیده و از مهمترین و بزرگترین مساجد شیراز است .آنچه مساجد تاریخی را برای گردشگران متمایز می کند، قرار گرفتن آنها در بافت تاریخی شیراز است .و گردشگر می تواند در مسیر رفتن به مسجد، با سبک و جریان زندگی بافت قدیمی شهر و پویایی آن آشنا شود .و از فرصت بازدید از بسیاری از آثار دیگر نیز برخوردار شود که در توسعه گردشگری بافت تاریخی شیراز نیز نقش مهمی دارد.این مسجد هم اکنون در اختیار حوزه علمیه فارس است.

تاریخچه بنا

بنای اولیه این مسجد در بین سال های ۵۹۷ تا ۶۱۵ ه-. ق توسط اتابک سعد بن زنگی – پادشاه فارس- ساخته شده است . در دوره های مختلف، بازسازی ها ، تعمیرات و تزیینات زیادی در آن صورت گرفته است . به نحوی که از بنای اتابکی آثار قابل توجهی بر جای نمانده و بنا صورت تازه ای به خود گرفته است . این مسجد در گذشته به اتابکی شهرت داشته؛ اما با توجه به بازسازی های صورت گرفته- در مقابل مسجد عتیق شیراز- مسجد نو نامیده شده است .

مسجد نو شیراز 1 مسجد نو شیراز (بزرگترین مسجد ایران )

مرمت و بازسازی

از جمله بازسازی ها و تعمیرات مسجد که در طول دوره های مختلف صورت گرفته ، می توان به موارد ذیل اشاره کرد :

در سال ۹۹۵ ه-. ق، خواجه سعدالدین شیرازی معروف به شاه نوازخان- وزیر دکن هندوستان – و در سال ۱۱۸۳ ه-. ق، صادق خان، برادر کریم خان زند ، مسجد را تجدید و تعمیر کردند .

در سال ۱۲۶۹ ه-. ق، مسجد در اثر زلزله آسیب کلی دید؛ به طوری که جز طاق بزرگ رو به مغرب و کریاس متصل به آن و شبستان پشت به قبله ، بقیه خراب شدند و بین سال های ۱۲۷۱ تا ۱۲۷۳ توسط حاجی میرزا علی اکبر قوام الملک شیرازی بازسازی گردید .

در سال ۱۳۰۱ ه-. ق، شبستان معروف به مقصودیه خراب شد که آن هم توسط فتحعلی خان – پسر میرزا علی اکبر قوام الملک – دوباره ساخته شد .

در سال ۱۳۵۰ه-.ق ، معین الشریعه واعظ اصطهباناتی، از طرف حاجی محمد باقر بهبهانی ، مسجد را تعمیر و سردر آن را که به کلی خراب شده بود، ازنو بنیاد کرد . در دوره های اخیر، ازطرف اداره باستان شناسی، تعمیرات و مرمت های ضروری در بنای مسجد صورت گرفته است .

مسجد نو شیراز1 1 مسجد نو شیراز (بزرگترین مسجد ایران )

معماری بنا

بنای مسجد مشتمل بر صحن وسیع مرکزی، ایوان ها و رواق های جانبی، شبستان های ستوندار جنوبی و ۴ ورودی است که در کل مساحتی حدود ۲۰۰۰۰ متر مربع را می پوشاند . مسجد از جهات مختلف دارای چهار ورودی است که از طریق رواق ها و دالان هایی به صحن راه پیدا می کنند . ورودی ها از بیرون دارای تزیینات کاشیکاری هستند که عمدتا مربوط به دوره های اخیر است . صحن میانی مسجد به ابعاد ۹۰/۷۴×۵/۱۴۸ متر در میانه دارای سه حوض آب و ردیفی از درختان کهنسال است. ( در منابع، ابعاد مختلفی ارائه شده؛ از جمله ۹۰×۱۷۰و ۱۰۰×۲۰۰ متر). این صحن از چهار جهت توسط رواق های یک طبقه و ایوان های چهار گانه محدود شده است .

در اطراف ایوان شمالی و جنوبی، به قرینه یکدیگر، ۲۴ دهانه، و در اضلاع شرقی و غربی، ۱۲ دهنه رواق در اطراف ایوان ها ساخته شده است . جلوی بسیاری از دهنه ها و رواق ها با دیوار یا شبکه های چوبی مسدود شده است . به غیر از صحن مزبور، این مسجد دارای دو حیاط کوچکتر در طرف جنوبی بوده. که یکی- معروف به باغچه- به دبستانی تبدیل شده و دیگری حیاط منجلاب مسجد است . در میانه ضلع جنوبی صحن، ایوان جنوبی به ارتفاع ۴۰ و عرض ۲۵ متر با رواق ها و غرفه های دوطبقه کناری، و به قرینه آن در ضلع شمالی، ایوان دیگری است . بر پیشانی و زیر طاق این ایوان، مقداری کاشیکاری قدیمی دیده می شود و در پاکار طاق آن، کتیبه ای قرآنی به خط ثلث نوشته شده است .

مسجد نو شیراز5 مسجد نو شیراز (بزرگترین مسجد ایران )

تزیینات بنا

جبهه ایوان با طاقنماهایی نماسازی شده است . پوشش نیم گنبد و طاق گهواره ای ایوان شمالی، در دوره نسبتا جدید برداشته شده و با پوششی با مصالح جدید جایگزین شده است . پشت این ایوان، یکی از ورودی های مسجد قرار دارد که بر بقایای کاشیکاری نمای خارجی آن، نام ناصرالدین شاه ثبت شده است . ایوان غربی صحن نیز مختصر کاشیکاری معرق دارد . در پاکار طاق این ایوان، کتیبه ای قرآنی به خط ثلث نگاشته و در پایان آن، تاریخ ۱۲۷۵ ه- ق قید شده است . ایوان شرقی نیز تقریبا با همان خصوصیات در پاکار دارای کتیبه قرآنی به خط ثلث است و در پشت سر آن، یکی از ورودی های مسجد قرار دارد که به فلکه جلوی امامزاده شاهچراغ باز می شود . این سردر جدید است .

در پشت ایوان جنوبی و ضلع جنوبی مسجد، دو شبستان ستوندار، یکی بزرگ و دیگری کوچکتر، واقع شده است . شبستان بزرگ مسجد دارای پوشش کوتاه طاق و گنبد است که بر روی ۲۴ ستون سنگی در ۴ ردیف ۶ تایی هرکدام به ارتفاع ۵/۲متر قرار گرفته است . شبستان کوچکتردر شرق شبستان بزرگ قرار دارد و ستون ها و طاق های آن از سنگ و گچ ساخته شده است . شسبتان مسجد دارای محرابی کاشیکاری و نفیس است که با نقوش هندسی و خطوط تزیینی از جنس کاشی معرق به رنگ های سیاه و زرد و فیروزه ای زینت یافته و در میانه آن ، لوحه ای واقع شده که به طورحتم از جای دیگری به اینجا منتقل شده است .

بر روی این لوح ، اسامی دوازده امام و عبارات دیگری نوشته شده است . شبستان های مسجد در دوره های مختلف مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است . این بنا به شماره ۷۳ به ثبت تاریخی رسیده است .

مسجد نو شیراز6 مسجد نو شیراز (بزرگترین مسجد ایران )

مسجد 3 مسجد نو شیراز (بزرگترین مسجد ایران )

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 1 میانگین: 5]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید.

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تخت جمشید روستای کندوان زیبایی های گیلان سد شاه عباسی طبس اماکن دیدنی یزد