بقایای شهر قدیمی فرح آباد به وسعت ۳۰ تا ۴۰ هکتار، در فاصله تقریبی ۲۸ کیلومتری راه اصلی ساری – فرحآباد و در فاصله دو کیلومتری ساحل دریای مازندران قرار دارد. از مهمترین بقایای این شهر، مسجد و مدرسه قسمتهایی از یک پل، دیوار باقی مانده از یک قصر و حمام متعلق به دوره صفوی را میتوان نام برد.
این محل در زمان شاه عباس اول بندری آباد و پررونق بود تا جایی که لقب دارالسرور و حتی دارالسلطنه را به آن اختصاص دادند. شاهان صفوی، بویژه شاه عباس، علاقه خاصی به این محل داشته و همه ساله، تابستان، مدتی در این شهر اقامت می کردند. این شهر در اواخر سلطنت شاه عباس دوم توسط روسها به آتش کشیده شد و روسها پس از کشتار همگانی و به آتش کشیدن کاخ جهاننما (قصر معروف شاه عباس بزرگ) از راه دریا گرختند.
بناهای مجموعه فرح آباد شامل کاخ، پل، مسجد، آب انبار، حمام، کاروانسرا، مدرسه، بازار و خیابان های متعددی بوده است که در اطراف رود تجن ساخته بودند. متأسفانه این مجموعه ی زیبا در قرون اخیر در اثر عوامل طبیعی، جنگل کاری و توسعه کشاورزی تخریب شده است، ولی آنچه از بقایای آن مشاهده می شود دلالت بر شکوه و زیبایی آن در عهد صفوی دارد.
پی بردن به نقشه اصلی شهر نیازمند بررسی و حفاری علمی است. با توجه به وضعیت موجود میتوان گفت که شهرسازی این منطقه مانند دیگر طرحهای شهرسازی دوره صفویه در شهرهای اصفهان و قزوین بود و هسته اصلی مجموعه را میدان مستطیل شکلی تشکیل میداد که از شمال به کاخ جهاننما منتهی میشد.
مسجد و مدرسه فرحآباد
در میان همه آثاری که در مجموعه فرحآباد ذکر شد، تنها مسجد به دلیل پایگاه مردمی خود، بر جا مانده است. این مسجد در زمینی مستطیل شکل به ابعاد ۷۵٭۶۵ متر قرار دارد و فرم آن چهار ایوانی است. ایوان اصلی مسجد با گنبد بزرگ آجری در قسمت جنوبی که محراب نیز در آنجا واقع است، قرار دارد. در دو طرف ایوان دو شبستان عظیم قرار دارد و پیرامون حیاط را حجرههایی برای درس طلاب، در بر گرفته است. بناهای ضلع شمال به رباط و کاروانسرا بیشتر شباهت دارد و احتمال میرود که برای استراحت مسافران بوده است.
مسجد جامع فرحآباد، ساری
ورودی مسجد در ضلع شمالی آن قرار دارد و سردر ورودی آن روزگاری مزین به کاشیهای هفت رنگ بود. از منارههای این مسجد تنها پایههای آن پابرجاست. آب مورد استفاده این مجموعه به وسیلهٔ جویهای روباز آجری با شیببندی ملایم از رودخانه تجن وارد حوض حیاط مرکزی و آب مازاد از ضلع غربی آن خارج میشد. از تزیینات مسجد نشانههایی باقی است که میتوان به کاربندی، کاشیکاری و مقرنسکاری اشاره نمود.
کاخ جهاننما
کاخ جهاننما با توجه به عظمت معماری و تلفیق هنر شرق و غرب که به صورت نقاشی روی دیوارهای آن به کار رفته، به این نام مشهور شده بود. بقایای این کاخ در قسمت شمالی مجموعه تاریخی فرحآباد و در غرب رودخانه تجن قرار دارد. با توجه به برج و بارها، ساختمان دواشکوبه، زمین بازی چوگان و همچنین با توجه به روایت مورخان و جهانگردان دربارهٔ ویژگیهای آن، میتوان گفت که مجموعه فرحآباد یکی از مهمترین شهرهای آباد زمان صفویه بوده است.
پل شاه عباسی
پل آجری نیمه ویران فرحآباد، به صورت شرقی-غربی، با ملات ساروج و آجر بر روی رودخانه تجن احداث شده بود. این پل دارای هفت چشمه بود که امروزه به جز چند چشمه طاق، قسمت اعظم آن آسیب فراوان دیده است.
سواحل زیبای فرح آباد (خزرآباد) ساری با بیش از ۱۵ کیلومتر مسافت ساحلی ماسه ای، مرداب بسیار وسیع چندین هکتاری و چشم نواز در کنار سواحل دریا و حضور پرندگان بسیار زیبای مهاجر، رودخانه بسیار عریض و طویل تجن از ابتدا تا انتهای فرح آباد، دشت های فراخ و جلگه های وسیع و سرسبز و حاصلخیز، آب بندان بسیار بزرگ و شکارگاههای پرندگان، صیدگاههای ماهیگیری در سواحل دریا و رودخانه و آب بندان و مرداب و استخرهای پرورش ماهی، آب و هوای استثنایی و بسیار فرح بخش، اراضی کشاورزی و جلوه های هر کشت، اراضی باغی و تجلیات درختان و میوه های متنوع و رنگی و… از جاذبه های جغرافیایی فرح آباد ساری است
آدرس: فرح آباد ۲۸ کیلومتری شمال ساری
نظر کاربران :
کاش قدری به این مکان تاریخی مهم رسیدگی می شد.