شهر شهریار

۱- شهریاردرگذر زمان

شهریار ازجمله مناطقی است که ریشه در دل تاریخ داشته وآثار باستانی وبقاع متبرکه موجود درآن وهمینطور اظهار نظرهای مورخین مورخین درکتب معتبر تاریخی موید این مطلب می باشد که این منطقه ازقدیمی ترین نقاط مسکون درجهان بوده ودردوران های مختلف ، مردم خونگرم ، مهمان نواز ، سلحشور، ومتدین آن درمقابل یورش ها وحکومتهای جور ، حریت وایمان خویش را پاس داشته اند.

نگاهی گذرا به آثار باستانی وبناهای تاریخی این شهرستان که از هزاره های قبل از میلاد تا ظهور دین مبین اسلام برجای مانده وصبغه هلمی واعتقادی مردم دیار پاک شهریار بیانگر این واقعیت است که این منطقه قبل از ظهور اسلام وپس از آن جایگاه مطمئنی برای علم ودانش وپناهگاه امنی برای نوادگان ائمه اطهار (ع) بوده ومردم دین باورش خط سرخ ولایت ودیانت را یاوری صدیق بودند همچنن بقاع متبرکه وگلزارهای شهدای همیشه جاوید جنگ تحمیلی دراین خطه از میهن سربلند ایران همصدا با تمام ملت اسلامی علیه همه ظالمین ومتجاوزین که ما راست قامتان جاودانه تارخ خواهیم ماند.

واژه شناسی لغت شهریار

واژه (شهریار) ازلحاظ اصطلاح شناسی (واژه شناسی ) برخلاف تصور همگان به معنای یاری دهنده شهرنمی باشد بلکه این لغت از تحول واژه شهردارکه خودنیز برگرفته از واژ ه های خشخشه رداره در فارسی باستان وشتردار دردستور زبان پهلوی به معنای دارنده ومالک کشور یعنی فرمانروا وپادشاه می باشد به دست آمده است همچنین درفرهنگنامه های بزرگ زبان فارسی معنای لغوی شهریار را برابر با (کلان شهر یا بزرگ شهر یا فرمانروای شهر) آورده اند.

۲- سابقه تاریخی شهرستان شهریار

شهرستان شهریار با سابقه چندهزار ساله وبه سبب برخورداری از شریط ویژه اقلیمی خصوصا زمین های مستعد کشاورزی همواره مورد توجه خاص بوده است قرابت شهریار به (ری) به عنوان یکی از قدیمی ترین مناطق مسکونی درجهان دلیل بارزی برقدمت تاریخی آن می باشد سازمان میراث فرهنگی وجود بزدیک به پنجاه تپه باستانی ، چند قلعه تاریخی ، چند درخت قدیمی چندصدساله ، تعدادی گورستان تاریخی ، کاروانسرا وآثار تاریخی متعدد دیگری که همگی مهر تائیدی برسابقه کهن این منطقه می باشد را مورد شناسائی وتائید قرار داده است.

درخصوص قدمت تاریخی این منطقه باستان شناسان معرف دیگری همچون آندره گودار، ماکسیم سیرو و ویدا گودار نیز کاوشهای وسیعی انجام داده واظهار نموده اند که این منطقه دشتی وسیع ومتشکل از خاکهای رسوبی بوده واز یک سو به قزوین واز سوی دیگر به ورامین محدود بوده وبطور مشخص توسط دو رشته کوه البرز درشمال وارتفاعات صخره ای کم ارتفاع درجنوب محصور می شده است عرض این کمربند طولانی که از منابع آبی فراوانی برخوردار بوده حدودا سی کیلومتر برآورد شده ودردوره های باستانی وگذشته های دور محل سکوننت اقوام بسیاری بوده است آثار باستانی قابل ملاحظه ای ازانسانهای گذشته به دست آمده حکایت از وجود اجتماعات بشری متعددی درآن می نماید.

بناها وآثار قدیمی به جای مانده از دوره ساسانیان دراین منطقه خصوصا بناهایی تحت عنوان آتشکده وآتشگاه درشمال شهریار نزدیک کرج ، تخت رستم وتخت کیکاووس درجنوب آن وآتشگاهی دربخش شرقی نزدیک شتر خوار وبناها دیگری همچون قلعه دختر وقلعه کبری که بعضا به خرابه های بی شکل وبی قواره تبدیل گشته اند شاهدی محکم برقدمت تاریخی این منطقه مهن می باشد.

* اثرباستانی تخت رستم

* اثرباستانی تخت کیکاووس

* اثر باستانی قره (کارا یا قارا) تپه

* اثر باستانی تپه جوقین

* پل تاریخی دختر – منتسب به دوره ساسانیان واقع درروستای بادامک

* قبرستان بیدگنه – منتسب به قرن ششم هجری واقع درروستای بیدگنه

* تپه باستانی فرارت – منتسب به دوره ساسانیان واقع درروستای فرارت

* تپه باستانی حصارساتی – واقع درروستای حصارساتی

* تپه باستانی فردوس – واقع درروستای فردوس

* تپه باستانی خاوه – واقع درورستای خاوه

* تپه باستانی بالابان – واقع درروستای خاوه

* تپه باستانی یبارک – واقع درروستای یبارک

* تپه باستانی رزکان – واقع درروستای رزکان

بقاع متبرکه شهریار

* بقعه مبارکه امامزاده بی بی سکینه (س)

بقعه مبارکه امامزاده بی بی سکینه از بقاع متبرکه ومقدس این شهرستان است ساختمان آرامگاه این حضرت که دختر گرامی حضرت امام موسی بن حعفر (ع) وخواهر گرانقدر امام رضا (ع) کی باشد درمنتها علیه غربی شهرستان شهریار دردهستان بی بی سکینه واقع شده وزیر نظر هیئت امنا اداره می شود آرامگاه این امامزاده بانظارت اوقاف وامور خیریه مورد بازسازی قرار گرفته ودرسال ۱۳۷۲ ضریح مطهر آن توسط هنرمندان اصفهانی طراحی ونصب گردیده است .

* امامزاده اسماعیل (ع) ازنوادگان امام موسی کاظم (ع) واقع درشهرشهریار

* امامزاده ابراهیم (ع) ازنوادگان حضرت امام موسی کاظم (ع) واقع درروستای الورد

* امامزاده حضرتین (ع) از نوادگان حضرت سجاد(ع) واقع درشهرقدس

* امامزاده عباسعلی (ع) ازنوادگان علی بن جعفرصادق (ع) واقع درروستای حصارساتی

* امامزاده ابراهیم (ع) از نوادگان امام علی النقی (ع) واقع درشهرملارد

* امامزادگان مهدی وجعفر (ع) ازنوادگان امام موسی (ع) واقع دروحیدیه

* امامزاده جعفرن محسن (ع) ازنوادگان امام موسی بن جعفر (ع) واقع درروستای خاوه

* امامزاده احمد (ع) واقع درروستای یبارک

* امازاده اقطس (ع) واقع درروستای بکه

* امامزاده قاسم (ع) ازنوادگان امام محمدباقر (ع) واقع دروحیدیه

* امامزاده قاسم(ع) ازنوادگان امام حسن مجتبی (ع) واقع درروستای بیدگنه

* امامزاده هادی (ع) ازنوادگان امام حسن مجتبی (ع) واقع درکرشته

* امامزاده قاسم (ع) واقع درروستا ی حاجی آباد

* امامزاده عبدالله (ع) واقع درروستای یوسف آبادصیرفی

* امامزاده عبدالله (ع) واقع درروستای اسکمان

* امامزاده طاهر (هارون) (ع) ازنوادگان امام موسی (ع) واقع درروستای کردامیر

* امامزاده یحیی (ع) واقع درروستای بکه

* امامزادگان احم ورضا (ع) واقع درروستای رزکان

* امامزاده حمزه (ع) ازنوادگان امام موسی کاظم (ع) واقع درشهرصفادشت

* امامزاده بی بی رقیه (ع) واقع درروستای مویز

* امامزاده عبدالله (ع) واقع درروستای سعیدآباد

* امامزاده حاتم کش (ع) واقع درروستای مهرآذین

* امامزاده عبدالله (ع) واقع در صباشهر

* امامزاده فرخنده خاتون (س) واقع درروستای ویره

جغرافیای طبیعی

نقشه شهرستان شهریار به لحاظ ظاهری شبیه دست انسان بوده ودرمنتهی الیه ضلع جنوبی سلسله جبال البرز مرکزی واقع شده وبا وسعتی معادل ۱۳۶۰ کیلومترمربع درارتفاع ۱۱۶۰ متری ازسطح دریاهای آزاد قرارگرفته است واز شمال وغرب به شهرستان کرج ، از شرق به شهر تهران وشهرستان اسلامشهر وازجنوب وجنوب غرب به شهرستانهای رباط کریم وساوه محدود می شود.

مختصات ریاضی این شهرستان به لحاظ جغرافیائی بین “۳۰”۲۰ ۵۰ درجه تا “۱۰”۱۳ ۵۱ درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و”۵۰″۳۰ ۳۵ درجه تا “۱۵”۴۵ ۳۵ درجه عرض شمالی ازخط استوا قرار دارد. درحال حاضر شهرستان شهریار نزدیک به ۸/۴ درصد ازمساحت استان تهران وحدود ۰۰۰۸/۰ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص می دهد.

جریانات هوائی

درتاریخ آمده است که بادهای موسمی شهریار ، دارای شدت بوده وبابرخورد با چهره افراد آن را سیاه می نموده است اما امروزه نه ازآن بادها خبری است ونه از مردمی که چهره هایشان براثر وزش باد شهریار سیاه شده باشد.

ازمهمترین جریانات هوائی این شهرستان می توان به ( جریان هوائی ) که بانام ( بادشهریار) شهرت یافته است اشاره نمود. جهت وزش این جریان هوائی درمنطقه ازغرب به شرق با اندکی تمایل به سمت جنوب است.

آب وهوا

شهریار منطقه ای است با آب وهوای نسبتا خشک دارای زمستانهای نسبتا سرد وتابستانهای گرم .

جغرافیای سیاسی

شهرستان شهریار تا سال ۱۳۶۷ بعنوان یکی از بخشهای بزرگ شهرستان کرج به شمار می آمد وازسال ۱۳۶۷ براساس مصوبه هیئت محترم دولت به عنوان شهرستان مستقل شناخته شده وازلحاظ تقسیمات سیاسی به دوبخش مرکزی ورباط کریم تقسیم گردید . با گذشت کمتر از یک دهه درسال ۱۳۷۶ بخش رباط کریم براساس مصوبه ای دیگر بعنوان یک شهرستان مستقل شناخته شده واز شهریار منفک گردید.

جمعیت شهرستان شهریار: ۱۲۰۰۰۰۰ نفر

جمعیت شهرشهریار: ۲۵۰۰۰۰ نفر

مساحت شهرشهریار: بالغ بر۸۰۰۰ هکتار

منبع : شهرداری شهریار