شهر زیرآب

زیرآب یکی از چهار شهر شهرستان سواد کوه در استان مازندران ایران است. شهر زیرآب از جنوب به شهر پل سفید و از شمال به شهر شیرگاه راه دارد. جادهٔ ارتباطی تهران-شمال از میان این شهر زیبا می‌گذرد. همچنین راه‌آهن تهران – شمال از این شهر می‌گذرد. شغل بیشتر مردم این شهر کشاورزی و دامداری و کار در معادن زغال‌سنگ است.

قدیمی ترین اسمی که از زیراب بجا مانده زو و دشت یا زیور و دشت است که زو یا زیو به معنی روشن یا آب روشن می باشد و عده ای معتقدند نام اولیه زیراب امارت سر بوده سپس به رباط سر تغییر یافته و بعداز آن به عبدالحق معروف شده و پس از احداث ایستگاه راه آهن در این شهر به زیراب تغییر یافته است. زیراب می تواند به عنوان یکی از قطبهای گردشگری کشور مطرح باشد زیرا نخستین نگاه از بیرون منطقه را منطقه ای کوهستانی و سرسبز و پر طراوت می نمایاند.منطقه ای بکر و دست نخورده که در بدو امر بیننده را مدهوش و سرگشته از دیدار تابلویی زیبا می نماید که دست طبیعت بر پهنه کوهستانی اش ترسیم نموده است. این شهر سرشار از منابع زیرزمینی و سطحی مانند زغال سنگ ،سیلیس، فلورین، کوارتز ، و نظایر آن می باشد.

مهم ترین مشکل مردم و جوانان این شهر، تعطیلی شرکت زغال سنگ البرز مرکزی است که موجب بیکاری و مهاجرت بسیاری از جوانان این شهر به شهرهای بزرگتر شده است. شهر زیراب علی رغم بهره مندی از مواهب خدادادی و طبیعت بسیار ناب و زیبا، به علت کم توجهی ، محرومیت هایش را در پشت رخ سبز گونه اش پنهان نموده است.شهر زیرآب به علت پتانسیل بسیار قوی که در زمینهٔ گردشگری دارد می‌تواند به یکی از قطب‌های گردشگری ایران تبدیل شود. این شهر یکی از مناطق محروم استان مازندران به شمار می‌آید.

عوامل بوجود آمدن شهر زیراب را می توان به دو پدیده نسبت داد: ۱- وجود بقعه مبارکه امامزاده عبدالحق که به عنوان یکی از اماکن متبرکه استان بشمار می رود و عامل جذب و توجه مردم به این منطقه گردید. ۲- وجود رودخانه تالار که بعنوان یک پدیده طبیعی عامل ثبات جمیعت و نیز تامین معشیت مردم بر پایه کشاورزی و دامداری بوده که پس از جذب و سکونت مردم در اطراف امامزاده عبدالحق و دیگر مناطق بر اساس تقسیمات کشوری در سال ۱۳۳۵ با تشکیل شهرداری در زیراب به عنوان یک شهر قلمداد گردید. زیراب از نظر آب و هوا دارای شرایط بسیار عالی می باشد که دور تا دور آن محصور گردیده از جنگلهای سرسبز خدادادی و نیز عبور رودخانه تالار از وسط شهر و تقسیم آن به دو قسمت جنوبی و شمالی و عبور جاده ترانزیتی تهران- شمال از وسط شهر نظر هر بیننده ای را به خود جلب می نماید.

پارک علمی – تحقیقاتی دانشگاه شهید بهشتی (پردیس زیراب )، در شهر زیراب در فاصله ۱۸۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و ۷۰ کیلومتری دریای مازندران قرار دارد. بستر پارک در حاشیه جنوبی شهر زیراب قرار دارد. وسعت این بستر به حدود ۱۰۰ هکتار می­رسد و عرصه جنگلی کوهپایه­ای حد فاصل شهر زیراب و جنگلهای صنعتی مساحتی برابر ۱۷۰۰ هکتار دارد. به علاوه، اراضی دیگری در فاصله ۱۰ کیلومتری شمال شهر زیراب در اختیار پارک قرار گرفته است که قابل توسعه است. تأسیسات و امکانات قابل بهره برداری پارک، پس از مرمت و بازسازی شامل ساختمان­هایی با زیر بنای بالغ بر ۹۰۰۰ متر مربع می­باشد که مشتمل بر ساختمان­های آموزشی، خوابگاه­های پژوهشگران و اساتید، کارگاه فنی، آزمایشگاه­های شیمی چوب و خمیر و کاغذ، کتابخانه، آشپزخانه و غذاخوری، تالار اجتماعات، سایت کامپیوتر و … است. در حال حاضر این امکانات در حال بهره برداری جهت انجام فعالیت­های پژوهشی و آموزشی می باشد. از جمله فعالیت­های علمی پارک علمی – تحقیقاتی ( پردیس زیراب ) انجام طرح­ها و برگزاری کارگاه­ها و ایجاد دو رشته کارشناسی آبادانی روستاها و کارشناسی ارشد صنایع خمیر و کاغذ و برگزاری اردوهای فرهنگی و علمی در این مکان است. رشته آبادانی روستاها یک رشته آموزشی دانشگاهی میان رشته­ای جدید است که در دانشکده معماری و شهرسازی زیر نظر آقای دکتر اکبر زرگر در پارک علمی مستقر گردید. آقای دکتر سعید میرریاحی زمانی امور آموزشی این گروه را برعهده داشت. بعد از ایشان آقای دکتر اسماعیل شهبازی مدیر گروه این رشته را عهده­دار شدند. در سالهای۸۵ ،۸۲،۸۳،۸۴ از طریق آزمون سراسری در این رشته حدود ۸۷ تا ۹۰ دانشجو پذیرفته شده و فارغ التحصیل شده­اند و از سال ۱۳۸۵ بنا به دلایلی دیگر پذیرش دانشجو در این رشته انجام نشد. مطالعه اولیه جهت احداث پارک علمی تحقیقاتی (پردیس زیراب ) دانشگاه شهید بهشتی از سال ۱۳۷۹ آغاز و در سال ۱۳۸۱ بستر پارک علمی – تحقیقاتی دانشگاه شهید بهشتی در اراضی جنگلی شهر زیراب سوادکوه شناسایی و به تملک دانشگاه شهید بهشتی در آمد. پارک علمی تحقیقاتی (پردیس زیراب ) در بهار سال ۱۳۸۱ توسط وزیر علوم وقت، جناب آقای دکتر معین افتتاح و در همین سال نیز اساسنامه آن به تصویب هیأت امناء دانشگاه شهید بهشتی رسید. به علاوه این پارک علمی – تحقیقاتی در سال ۱۳۸۱ به عضویت انجمن پارک­های علمی – تحقیقاتی ( IASP ) در آمد.