جستجوی شهر به شهر :
رزرو هتل رزرو هتل های شهر وان ترکیه

خانه زینت الملک قوامی شیراز

تاریخ بروزرسانی :
۱۹ دی ۱۴۰۰

خانه زینت الملک قوامی شیراز در خیابان لطفعلی خان زند شیراز در ضلع غربی نارنجستان قوام، بنایی زیبا و باشکوه قرار دارد که به پاس نیکی های مالکش، زینت الملک مشهور شده است. شروع ساخت این خانه قاجاری که در سال ۱۲۹۰ هجری قمری توسط علی محمد خان قوام الملک دوم و اتمام آن در سال ۱۳۰۲ هجری قمری توسط محمد رضا خان قوام الملک سوم صورت گرفت قرار دارد. ابتدا این خانه محل سکونت و زندگی (اندرونی) قوام ها و خانواده آن ها بوده که از طریق دری در زیرزمین به نارنجستان قوام راه می یابد. خانه زینت الملک بیش از بیست اتاق مزین به گچبری، نقاشی و آیینه کاری های بسیار نفیس و چشمگیر است.

zinat خانه زینت الملک قوامی شیراز

گنجینه فارس

بنیاد فارس شناسی در سال ۱۳۷۳شمسی با همکاری میراث فرهنگی به بهسازی و مرمت این خانه تاریخی پرداخت و در سال بعد زیرزمین آن به نگارخانه ای برای نمایش آثار هنرمندان شیرازی و ایرانی تبدیل شد. سپس با همکاری سازمان ایرانگردی و جهانگردی پارس و بنیاد فارس شناسی از سال ۱۳۸۲شمسی به موزه گنجینه فارس تبدیل شد.

zinat 003 خانه زینت الملک قوامی شیراز

تاریخچه بنا

در خیابان لطفعلی خان زند شیراز در ضلع غربی نارنجستان قوام، بنایی زیبا و باشکوه قرار دارد که به پاس نیکی های مالکش، زینت الملک مشهور شده است. شروع ساخت این خانه قاجاری که در سال ۱۲۹۰ هجری قمری توسط علی محمد خان قوام الملک دوم و اتمام آن در سال ۱۳۰۲ هجری قمری توسط محمد رضا خان قوام الملک سوم صورت گرفت قرار دارد.ابتدا این خانه محل سکونت و زندگی (اندرونی)قوام ها و خانواده آن ها بوده که از طریق دری در زیرزمین به نارنجستان قوام راه می یابد.

معماری بنا

از درب ورودی که به داخل بنا قدم می گذارید. ابتدا وارد هشتی شده و باید از درب ورودی حیاط خانه که در سمت چپ هشتی قرار دارد، وارد حیاط شوید. در بدو ورود به حیاط دو باغچه قرینه و زیبا و یک حوض بزرگ فیروزه ای رنگ را می بینی که در جلوی عمارت اصلی قرار دارد.این حوض از شش قطعه سنگ یکپارچه تشکیل شده که در قرینه آن حوضی کوچک تر به چشم می خورد. شبیه تمام خانه های قدیمی حوض آبی در وسط و اتاق هایی در پیرامون آن.ازاره های سنگی حجاری و مشبک کاری شده که از سنگ گندمک ساخته شده، دور تا دور حیاط دیده می شود که به منظور نورگیری و تهویه هوای زیرزمین خانه به این شکل مشبک و تزیین شده اند.

zinat 008 خانه زینت الملک قوامی شیراز

سردر عمارت

نمای پیشانی ساختمان در حیاط، دارای سردری با کاشی کاری های هفت رنگ هلالی شکل با نگاره ای (شیر و خورشید) از دو خورشید در پشت سر دو شیر شمشیر به دست است که بالای سر آن ها دو فرشته نقش شده و میان دو شیر آیه “نصرمن لله و فتح قریب”دیده می شود.

فضای داخلی خانه زینت الملک

خانه زینت الملک بیش از بیست اتاق مزین به گچبری، نقاشی و آیینه کاری های بسیار نفیس وچشمگیر است.این اتاق ها در طبقه اول به یکدیگر راه دارند یعنی برای وارد شدن از اتاق های شمالی به جنوبی نیازی به رفتن به حیاط نیست.در کنار تزیینات دیوارها، سقف چوبی اتاق ها با طرح و نقش پرندگان، جانوران و گل و بته، فضایی دیدنی به وجود آورده است.پنجره هایی ارسی با شیشه های رنگی، هنگام تابش نور خورشید، انعکاسی زیبا بر روی دیوارها و زمین می آفریند که بسیاز زیباست. در ضلع غربی بنا، تالار اصلی با دیواره هایی آینه کاری و نقاشی شده قرار دارد.

بخش هایی از تالار اصلی و برخی از اتاق ها نقاشی هایی دیده می شود که هنرمند آثار، آن ها را با تلفیق هنر ایرانی و اروپایی به تصویر درآورده، در این نگاره ها زنان و کودکان نقش شده اند.اگرچه تلفیق هنر ایرانی و اروپایی در معماری و نگاره های این خانه به چشم می آید.اما سبک ایرانی آن به خوبی حفظ شده است.این خانه تنها منزلی در شیراز است که زیرزمینش سرتاسر بنا را فراگرفته است. این قسمت از خانه زینت الملک که در گذشته محلی برای نگهداری خوراکی و لوازم دیگر بوده و در زمان حیات بانو زینت الملک جایگاهی برای کمک به نیازمندان و تهی دستان و امور خیریه مخصوص بانوان بوده، دارای آجرکاری های بسیار زیبا و دیدنی است.

 الملک 4 3 خانه زینت الملک قوامی شیراز

عمارت نارنجستان قوام

در ضلع غربی نارنجستان قوام، عمارتی زیبا قرار دارد که به دلیل سکونت خانم زینت‌الملک قوامی، دختر قوام‌الملک چهارم، به این نام معروف است.این عمارت که به فاصله یک کوچه با خانه قوام قرار دارد و به وسیله یک راه زیرزمینی با آن در ارتباط است. در حقیقت اندرونی خانه قوام و محل رفت و آمد محارم بود. ساخت این خانه قدیمی در حدود سال ۱۲۹۰ قمری توسط علی محمد خان قوام الملک دوم آغاز و در سال ۱۳۰۲ قمری به پایان رسید.پس از درب ورودی این خانه، یک هشتی وجود دارد. در سمت چپ این هشتی درگاه ورودی به حیات خانه قرار دارد.

در حیات این بنا افزون بر ازاره‌های سنگی حجاری شده و مشبک کاری شده، دو باغچه زیبا روبروی هم و قرینه، که از ویژه گی های باغ های ایرانی است، یک حوض بزرگ از شش قطعه سنگ یک پارچه و یک حوض کوچک، بازهم روبه روی هم، تشکیل شده است.
به جز ایوان بدون سقف در شرق حیاط، در اطراف حیاط ۲۰ اتاق وجود دارد که به یکدیگر راه دارند. ساختمان غربی بنا دارای تالار شاه‌نشین آینه‌کاری و گچ‌بری با تصاویر اروپایی است.این ساختمان در سه ضلع دارای زیرزمین بسیار وسیع و گسترده‌ای است که امروزه از آن به عنوان موزه استفاده می‌شود.

 الملک 5 2 خانه زینت الملک قوامی شیراز

تزیینات بنا

کاشی کاری های هفت رنگ هلالی شکل که در پیشانی بالای ساختمان قرار گرفته است، از زیبایی ویژه ای برخوردار است. در این کاشی کاری نگاره ای از دو خورشید در پشت سر دو شیر شمشیر به دست، دو فرشته بر بالای سر آن ها و آیه “نصرمن لله و فتح قریب” میان دو شیر دیده می شود.
در اطراف این حیات، ازاره دیوارها که از سنگ گندمک و به گونه پنجره های مشبک ساخته شده اند، برای تهویه هوا و روشنایی زیرزمین مورد استفاده واقع می شده اند.این بنا دارای اتاق‌های زیادی است که این اتاق ها افزون بر گچ بری، نقاشی و آینه‌کاری‌های بسیار زیبا و نفیس، در طبقه نخست به یک دیگر نیز راه دارند، به گونه‌ای که می توان بدون وارد شدن به حیات، از جنوبی ترین اتاق به شمالی ترین آن ها راه پیدا کرد.سقف چوبی اتاق ها با نقاشی نگاره های گوناگونی از جانوران، پرندگان و گل و بوته آراسته شده است. تالار اصلی ساختمان در ضلع غربی آن واقع شده است.

این تالار دارای نقاشی ها و آینه کاری های زیبایی است. در بخش هایی ازآن و نیز در برخی از اتاق های این بنا، نگاره هایی از زنان و کودکانی دیده می شود که نشان دهنده ی تلفیق هنرایران و اروپا و تاثیرپذیری معماری قاجاری معماری و هنر اروپایی است هر چند که سبک ایرانی آن حفظ شده است.

zinat 010 خانه زینت الملک قوامی شیراز

زیرزمین عمارت ( گنجینه تاریخ پارس )

زیرزمین خانه زینت الملوک سرتا سر بنا را پوشانده است و این زیرزمین به شکل زیبایی آجرکاری شده است. این قسمت از خانه در گذشته به عنوان مکانی برای نگه داری مواد خوراکی و دیگر وسایل مورد استفاده قرار می گرفته است که در زمان بانو زینت الملک از این جایگاه برای کمک به تهی دستان و بینوایان و امورخیریه ویژه بانوان سود برده می شده است و به دلیل همین رفتارهای نیکوی بانو زینت الملک این خانه پس از درگذشتش به خانه زینت الملک نام‌ور می شود.
این خانه از سال ۱۳۷۳ در اختیار بنیاد فارس شناسی قرار گرفت و با همکاری سازمان میراث فرهنگی و اعتبارات استانی و کمک‌های مردمی بهسازی آن آغاز شد.
زیرزمین زیبای این خانه در سال ۷۴ با بهسازی و تجهیزات لازم به نگارخانه پارس تبدیل شد که به طورمرتب آثار هنرمندان شیراز و پارس و ایران در آن به نمایش گذاشته می شد.
سرانجام این زیرزمین با همکاری سازمان ایران‌گردی و جهان‌گردی پارس و بنیادفارس شناسی طی ۲ سال به موزه گنجینه تاریخ پارس تبدیل شد.
خانه زینت ‌الملک قوامی در سال ۱۳۵۴ با شماره ۹۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

زینت الملوک 5 خانه زینت الملک قوامی شیراز

موزه زینت الملوک

در سال های ابتدایی جنگ تحمیلی این خانه مدتی محل نگهداری جنگ زده های خوزستانی بوده است.بنیاد فارس شناسی در سال ۱۳۷۳شمسی با همکاری میراث فرهنگی به بهسازی و مرمت این خانه تاریخی پرداخت و در سال بعد زیرزمین آن به نگارخانه ای برای نمایش آثار هنرمندان شیرازی و ایرانی تبدیل شد. سپس با همکاری سازمان ایرانگردی و جهانگردی پارس و بنیاد فارس شناسی از سال ۱۳۸۲شمسی به موزه گنجینه فارس تبدیل شد.در این موزه مفاخر تندیس ها و ماکت هایی از بزرگان و نام آوران شیراز از دوران باستان تا عصر حاضر است که گردشگران از نزدیک با آن ها آشنا می شوند.
موزه زینت المک شبیه موزه مادام توسو در شهر لندن است.

زینت الملوک 2 خانه زینت الملک قوامی شیراز

نحوه دسترسی

آدرس: خیابان لطفعلی خان زند – محله گود عربان

zinat 002 خانه زینت الملک قوامی شیراز

زینت الملوک 3 خانه زینت الملک قوامی شیراز

زینت الملوک 4 خانه زینت الملک قوامی شیراز

زینت الملوک  خانه زینت الملک قوامی شیراز

زینت الملوک 1 خانه زینت الملک قوامی شیراز

 الملک 1 5 خانه زینت الملک قوامی شیراز

 زینت الملک 6 6 خانه زینت الملک قوامی شیراز

 الملک 2 4 خانه زینت الملک قوامی شیراز

 الملک 6 1 خانه زینت الملک قوامی شیراز

 الملک 7 0 خانه زینت الملک قوامی شیراز

به این مطلب چه امتیازی می دهید؟
[امتیاز: 1 میانگین: 1]
           
برو بالا
 

نظر کاربران :

  • الهام حاجی زاده

    باغ خیلی قشنگ و سرسبزی هست که ساختمان هاش معماری دلربا و بی نظیری داره مخصوصا پنجره های زیباش که با شیشه های رنگی جلوه خاصی داره

    ۹ بهمن, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • مهرنوش زاده رفيع

    معماري و باغي بسيار زيبا و مسحور كننده مخصوصا ارسي هاي رنگي و آيينه كاري هاي بي نظير كه به خوبي از اين بنا مراقبت شده است.

    ۹ بهمن, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • حسن حسن زاده

    يك خانه بسيار زيبا و هنري با معماري ديدني با تزيينات بي نظير و جذاب كه انسان را حيران مي كند

    ۲ بهمن, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • آرش واعظی

    معماریش زیبا عالی چشمگیر و محبوت کننده است

    ۲۴ دی, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • رها مسعودی

    خانه زینت الملک و نارنجستان در یک خیابون واقع شدن، معماریش زیبا و منحصر ب فرده، جالبه بدونید اقوام خود قوام الان دارن ادارش میکنن.شیرازی اصیل هستن

    ۲۸ آذر, ۱۳۹۷ پاسخ دادن
  • نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *